İkinci trimester olarak adlandırılan 13-27 gebelik haftaları arasındaki dönemde yapılan muayenelerde mevcut tıbbi durumunuza ve fetüsün sağlığına bağlı olarak değişmekle birlikte aşağıdakiler kontrol edebilir:

• Mevcut herhangi bir semptom veya rahatsızlık
• Kilonuz ve kilo değişiminiz
• Kan basıncınız (tansiyonunuz)
• İdrar tahlili (preeklampsi veya gebelik zehirlenmesini gösterebilen bir protein olan albümini ve diyabetik hiperglisemiyi gösterebilen glikozu araştırmak için yapılır.)
• Fetüsün büyümesi, boyutu ve gelişiminin ve fetal kalp atışının ultrasonografi ile değerlendirilmesi
• Yaklaşık 12 haftalık gebeliğin ardından rahim, karın duvarından dokunmayla hissedilebilir.

İKİNCİ ÜÇ AYLIK DÖNEM: NE BEKLENMELİ?

İkinci üç aylık dönem anne ve fetüs için bir dönüm noktasıdır. Genellikle daha iyi hissetmeye ve hamileliğinizi daha fazla anlamaya  başlayacaksınız. Fetüsünüz artık tüm organlarını ve sistemlerini geliştirdi ve şimdi uzunluk ve ağırlık olarak büyümeye başlayacak.

İkinci trimesterde, göbek kordonu besinleri fetüse taşıdıkça kalınlaşmaya devam eder. Bununla birlikte, zararlı maddeler de göbek kordonundan fetüse geçer, bu nedenle alkol, tütün ve diğer bilinen tehlikeli maddelerden kaçınmak için özen gösterilmelidir.

İKİNCİ ÜÇ AYLIK DÖNEM: VÜCUDUNUZDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

İkinci üç aylık dönem, çoğu kadın için fiziksel olarak en keyifli olanıdır. Sabah bulantısı genellikle bu zamana kadar azalır ve aşırı yorgunluk ve göğüs hassasiyeti genellikle hafifler. Bu değişiklikler, insan koryonik gonadotropin hormonu seviyelerinde bir düşüşe ve östrojen ve progesteron hormonlarının dengelenmesine bağlanabilir.

Aşağıda, ikinci trimesterde meydana gelebilecek değişikliklerin ve semptomların bir özeti verilmiştir:

• İştah artabilir.
• Yaklaşık 20 hafta civarında ilk kez fetüsün hareketini hissedebilirsiniz. Bu fenomene hızlanma denir.
• Rahim, yaklaşık 20 hafta civarında göbek deliğinin yüksekliğine kadar büyüyerek hamileliği görünür hale getirir.
• Karın üzerindeki deri büyüdükçe cilt yüzeyi kaşınabilir ve rahim gerildikçe vücudun yanlarında ağrı olabilir. Rahim bağları büyüyen rahimi desteklemek için gerildikçe alt mide ağrıyabilir.
• İdrar yapma ihtiyacı sıklıkla rahim pelvik boşluktan dışarı çıktıkça ve mesane üzerindeki baskı azaldıkça azalır.
• Burnunuz tıkanabilir ve burun kanaması yaşayabilirsiniz. Bunun nedeni, burundaki mukoza zarlarını ve kan damarlarını etkileyen hormonların (östrojen ve progesteron) artışı ve buna bağlı kan akışının artmasıdır.
• Diş etleriniz hassaslaşır ve kolayca kanayabilir. Bunun nedeni ağızdaki mukoza zarlarını etkileyen hormonların (östrojen ve progesteron) artmasıdır.
• Özellikle ayaklarda ve genital bölgede varisli damarlar ve anal bölgede hemoroid görünebilir.
• Lökore adı verilen beyaz renkli vajinal akıntınız olabilir. (Renkli veya kanlı bir akıntı olası komplikasyonlara işaret edebilir ve derhal muayene edilmelidir.)
• Artan kilo alımı sırt ağrısına neden olabilir.
• Gebelik hormonlarına bağlı olarak yüzde veya karında cilt pigmentasyonu değişebilir. Hızla alınan kilo değişiklikleri, sıvı alımında azlık ve genetik faktörler ciltte çatlaklara neden olabilir.
• Yemek borusunda ve midede yanma, hazımsızlık ve kabızlık devam edebilir.

İKİNCİ ÜÇ AYLIK DÖNEM: FETAL GELİŞİM

Artık fetüste tüm ana organlar ve sistemler oluştuğuna göre, sonraki altı ay bunların büyümesi ve olgunlaşması için harcanacaktır. Bu dönemin sonunda fetüs rahim dışında hayatta kalabilen bir bebek haline gelmesi için önümüzdeki birkaç ay içinde fetüsünüzün ağırlığı yedi kattan fazla artacaktır.

İkinci üç aylık dönemin sonunda, fetüsünüz yaklaşık 33 ila 40 cm uzunluğunda ve yaklaşık 900 ila 1360 gr ağırlığında olacaktır. İkinci üç aylık dönemde fetal gelişim şunları içerir:

• Fetüs tekme atar, hareket eder ve bir yandan diğer yana dönebilir.
• Gözler yavaş yavaş yüzün önüne, kulaklar boyundan başın yanlarına doğru hareket eder. Fetüs artık sesinizi duyabilir.
• Kremsi beyaz bir madde (vernix caseosa veya kısaca verniks olarak adlandırılır) fetüste görünmeye başlar ve ince bebek cildinin korunmasına yardımcı olur. Verniks deri tarafından yavaş yavaş emilir, ancak bazen doğumdan sonra bile bebeklerin cildinde görülebilir.
• Fetüs, yutma ve emme gibi refleksler geliştiriyor.
• Fetüs belirli uyaranlara hareket ederek yanıt verebilir.
• Plasenta tamamen gelişmiştir.
• Beyin beşinci aydan itibaren en önemli büyüme dönemini geçirir.
• El ve ayak parmaklarının uçlarında tırnaklar büyür ve el ve ayak parmakları tamamen ayrılır.
• Fetüs, uyku ve uyanıklık döngülerinden geçer.
• Deri kırışık ve kırmızıdır, yumuşak, ince tül şeklinde kıllarla kaplıdır (lanugo olarak adlandırılır).
• Saçlar uzamaya başlar.
• Fetüs kilo aldıkça cildin altında yağ birikmeye başlar.
• Göz kapakları açılmaya başlar, kaşlar ve kirpikler görülmeye başlar.
• Parmak izleri ve ayak izleri oluşur.
• Fetusun boyu ve kilosu hızla artmaya devam etmektedir.
• 20. hafta, hamileliğin orta noktasını işaret eder. 24 haftanın sonunda doğan bir fetüs, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde hayatta kalabilir.

Doç. Dr. Beril Gürlek